Vooruitblik 25 jaar XSARUS: visie op digital change
XSARUS, dat staat inmiddels voor ’25 years pioneering in digital change’. Toen we in 2000 als studentenbedrijfje startten, voelden we dat er iets groots in de lucht hing. Het bedrijfsleven stond op het punt te veranderen door internet en e-mail, maar niemand wist precies hoe. Wij ook niet, maar we deden wel een heel serieuze gooi.
Digitale innovatie door de jaren heen
Bijna niet meer in te denken is dat computers voornamelijk stand-alone waren. Nu werden ze aan elkaar geknoopt. Dat betekende dat we ineens realtime communicatiemogelijkheden kregen die tot dusver ongekend waren. We bouwden websites, webapplicaties en webshops op open source software en even later met commerciële frameworks en platforms. Allemaal om bedrijven sneller en krachtiger aan elkaar te verbinden.
We waren erbij toen omnichannel e-commerce werd bedacht en uitgerold en hielpen ruim honderd organisaties in de Benelux met hun digitale transformatie. Mede door de socials en mobiel internet werd mobile-first de dominante aanpak. Inmiddels weten we dat data en personalisatietechnieken de brandstof zijn voor de meeste economische relaties. De technische architectuur werd best-of-breed en vervolgens composable. Business intelligence werd inmiddels AI.
Lees ook het artikel van Bram Hoekman (CTO) waarin hij terugblikt op een kwart eeuw van technologische groei, innovatie en impact.
25 years pioneering in digital change
Was het revolutionair? Ça dépend.
Ja, dat was het - want het internet veranderde niet alleen technologie, maar ook cultuur, economie, politiek, onderwijs, relaties en zelfs ons denken. Je mag het gerust de grootste maatschappelijke revolutie sinds de Industriële Revolutie noemen. Tegelijk nee, dat het was niet - want de kernbehoeftes van mensen bleven hetzelfde. Veel innovaties waren slechts iteratief in plaats van radicaal. Het internet versterkte vooral bestaande structuren. En laten we realistisch zijn: technologische revoluties worden, op basis van adrenaline, vaak overschat op korte termijn.
En dan is het 2025 en blikken we vooruit. Ergens voelen we en weten we dat er weer iets groots in de lucht hangt. Of beter gezegd: die wolk is al lang ingedaald en we zitten er middenin. Kunstmatige intelligentie gaat veel bestaande structuren niet alleen versterken, maar ook omvergooien. En misschien wel nieuwe structuren brengen.
We denken snel aan de gebruikelijke voorbeelden als zelfrijdende auto’s, virtual assistants, gepersonaliseerd onderwijs, AI-diagnostiek in de gezondheidszorg. Of het vervangen van contenteditors, vertalers en fotografen door AI. Of het maken van kunst, films, boeken en muziek door AI. We doen het en raken eraan gewend – sterk versneld sinds de lancering van ChatGPT door OpenAI in november 2022. Maar wat dacht je van het vinden van nieuwe kunstmatige moleculen en materialen door AI? Of AI-robots die zelfstandig andere planeten onderzoeken? Of überhaupt zelfstandig, unsupervised, wetenschappelijk onderzoek, uitgevoerd door AI?¹
Nieuwe structuren of dezelfde kern?
Spannende vraag is: zijn het bestaande of nieuwe structuren die zich aandienen door AI? Is de manier waarop we leven en denken, werken, recreëren, kopen en verkopen een constante – of gaan ‘we’ fundamenteel op de helling? Er zijn de utopisten. Ray Kurzweil bijvoorbeeld, die gelooft dat AI ons onsterfelijk (!) kan maken door technologie die hersenen en lichamen verbetert.² Maar ook Sam Altman, CEO van OpenAI, die denkt dat AI dé manier is om economische groei, rijkdom en welzijn voor iedereen enorm te vergroten en ook nog eens gelijk te verdelen.
Er zijn ook de doemdenkers. Zoals Nick Bostrom, een heel invloedrijke AI-onderzoeker uit Oxford, die waarschuwt dat superintelligente AI de menselijke beschaving kan bedreigen als we niet heel erg zorgvuldig zijn.³ Of Eliezer Yudkowsky die vindt dat we nu al te laat zijn om veilige superintelligentie te bouwen en dat we AI-ontwikkeling zelfs moeten stopzetten totdat we veel beter nagedacht hebben.⁴ Tsja... zeg jij het maar.
Stap voor stap
Heel verleidelijk kan het zijn om deze grote vragen te willen beantwoorden. Net als 25 jaar geleden. Toen niemand precies wist hoe het zou gaan. Wij ook niet – maar we deden wel een heel serieuze gooi. En dat doen we nu weer. Ook nu weer concreet en praktisch. Het lijkt ons namelijk verstandig om kleine stappen te zetten en overzichtelijke verbeteringen te realiseren met AI.⁵ Daarover denken we al een poos na en daarom komen we concreet in actie. We hebben ons eigen XSARUS AI-Lab in het leven geroepen. Want op het terrein van Digital Commerce kun je met generatieve AI op z'n minst a) beter verkopen, b) klanten beter helpen en c) efficiënter werken.
Een paar actuele voorbeelden? Beter advies van een klant op basis van gedrag, zonder de exacte gedragsvariabelen vooraf te kennen. Dynamic pricing op basis van door AI beredeneerde willingness-to-pay. Realtime voorspellingen over je voorraden en retouren. Inmiddels niet meer te onderscheiden productfoto’s en productcontent zonder modellen en fotografen. Echt goede virtual assistants voor je customer service. Met welke cases ben jij bezig?
Waar het allemaal toe leidt? Mits we ons bewust zijn van de benodigde AI-vangrails (dat is een heel onderwerp op zichzelf), zie ik veel voordelen. We blijven mensen die hunkeren naar echte, fysieke, soms trage, geleefde ervaringen. En dan niet vanuit individuele authenticiteit (ik), maar vanuit een ideaal van aandacht (wij).⁶ Efficiency is dan zeker niet het hoogste. Daarom zullen veel bestaande, waardevolle structuren gelukkig blijven bestaan. Maar wel kunnen veel structuren stap voor stap beter, makkelijker of interessanter worden.
De reis gaat verder
En zo stappen we – samen met onze collega’s en onze klanten – het nieuwe (of tenminste vernieuwende) tijdperk in. Nieuwsgierig en pragmatisch. Wat denk jij? Laat het me weten, ik ben benieuwd!
Bronnen
¹ Wang, H. et al. ‘Scientific discovery in the age of artificial intelligence’, Nature, Vol. 620, 2023
² Kurzweil, R. ‘The Singularity is Near’, New York, 2005
³ Bostrom, N. ‘Superintelligence: Paths, Dangers, Strategies’, Oxford, 2014
⁴ Yudkowsky, E. ‘Pausing AI Developments Isn’t Enough. We Need to Shut it All Down’, Time Magazine, 29 maart 2023
⁵ Wamba, S.F. et al. ‘Artificial Intelligence in E-Commerce: A Bibliometric Study and Literature Review’, Electronic Markets, maart 2022
⁶ Weil, S. 'The Subversive Simone Weil', University of Chicago Press, 2021